SIKIŞMA TİPİ İDRAR KAÇIRMA
BAYANLARIN KORKULU RÜYASI
Düşünün, bir hastalığınız var. Öyle bir hastalık ki en yakınınıza bile bahsetmekten çekiniyorsunuz. Sizin hiç bir kabahatiniz yok ama doktora gitmek için iş yerinden ne yalan söyleyip izin alacağınızı kara kara düşünüyorsunuz. Hatta belki sıkıntınızı doktorla bile paylaşamayacak kadar utanç duyuyorsunuz. Kabahat işlemiş küçük bir çocuk gibi hissediyorsunuz. Altınız ıslanmış ama anne şefkati çocuklukta kalmış. Keşke uğraştığınız işi bırakıp hemen tuvalete koşsaydınız. Belki bugünki komşu ziyaretinde o kadar gülmeseydiniz de sonra keyfiniz kaçmasaydı.
İdrar kaçırma çok kabaca hastaların tarifi ve tedavideki farklılıklara dayanarak ikiye ayrılabilir. Bunlardan ilki hastaların aniden bastıran bir idrar hissi ile tuvalete yetişene dek başlarına gelen sıkışma tipi idrar kaçırma yani urge inkontinanstır. Bu durumdaki hastaların idrar torbaları biraz sinirli bir mizaca sahiptir. Öyle ki normal bir insanda idrar hissine bile neden olmayan az miktardaki idrarı dışarı atmak için deli gibi kasılır. İşinizi gücünüzü bırakıp koşturacak tuvalet ararsınız. Hatta gittiğiniz komşu ziyaretinde, iş görüşmesinde yakınlarda tuvalet olup olmadığını kontrol etmek alışkanlık haline gelir. Çantanızda fazladan pet taşımaya başlarsınız. Başta bu yeni alışkanlıklarla uyum sağlayabildiğiniz idrar kaçırma sizi eve hapsedecek kadar işleri ilerletebilir.
Urge inkontinans aslında yukarıda tarif etmeye çalıştığım ve her zaman idrar kaçırmaya neden olmadan sık sık ve az miktarlarda işeme, yanma gibi şikayetlerle karakterize Aşırı Aktif Mesane dediğimiz bir hastalığının bir parçasıdır. Esasında mesane kasının aşırı kasılması yani biraz sinirli ve gergin olmasının birçok nedeni olabilir. Örneğin idrar torbasında ya da idrar kanalının torbaya açılan kısmında taş bulunması yeni başlayan bir idrar kaçırmanın sebebi olabilir. Kadınların sık geçirdiği idrar torbası enfeksiyonu yani sistit gene idrar kaçırmanın bir başka sık sebebidir. Herhangi bir sebebe bağlanamayan urge inkontinans yani sıkışma tipi idrar kaçırma durumunda ise size mesanenizin biraz sinirli olduğunu söylüyoruz. Yani Aşırı Aktif Mesane dediğimiz bu durum esasında bir dışlama tanısıdır. Dolayısıyla doktorunuz diğer sebeplere dair bir araştırma yapmadan suçu idrar torbanıza atıyorsa dikkatli olun. Belki de mesanenizin canını sıkan birşeyler vardır.
Daha çok bayanların başına gelse de aslında sıkışma tipi idrar kaçırma erkeklerde de görülebilen bir durumdur. Mesela büyümüş bir prostat idrar yapmayı zorlaştırdığı gibi idrar kaçırmaya da neden olabilir. Bir yandan kaçıyor ama işemeye kalkınca da çıkmıyor. Kabus gibi. Peki sinirli mesanelere ne yapıyoruz. Öncelikle her hastalıkta olduğu gibi hasta için en az zarar potansiyeli olan, kolay uygulanan ve düşük maliyetli tedavileri tercih ediyoruz. Genellikle günde bir kez kullanılan ağızdan alınan antikolinerjik ilaçlar mesane kasını yatıştırarak etki gösterirler.
Hastalar bu ilaçlara bağlı olarak kabızlık, ağız kuruluğu, bulanık görme ve unutkanlık gibi problemler yaşayabilir. Fakat bu yan etkiler yeni geliştirilen antikolinerjik ilaçlarla giderek daha az görülüyor. Gene de hastalar bazen etkisiz olduğunu düşündüğünden bazen de yan etkilerin yarattığı rahatsızlıktan dolayı tedaviyi bırakabilir. Bu durumdan muzdarip hastalar “Hocam o ilacı kullandım, hiç faydası olmadı. Bunun bir tedavisi yok mu? Sürekli ilaç değiştiriyorsunuz.” gibi şikayetlerde bulunabilir. Hatta bir çok hasta kendisinin oyalandığını düşünür. Fakat bazı gerçekler iyi bilinmelidir. Size verilen tedavi onlarca yıldır yapılan yüzlerce araştırmanın sonucuna göre en az zararlı ve en etkili tedavidir. İlaç değiştirmek ise yine bilimsel olarak ispatlanmış bir yöntemdir. Sizin yapmanız gereken ilacı doktorunuzun tavsiye ettiği şekilde kullanmak ve sonuçlarının değerlendirmesini doktorunuza bırakmaktır.
Bütün bunlara rağmen şikayetlerinizde bir azalma sağlanamazsa diğer tedavi seçenekleri gözden geçirilir. Şu anda üzerinde çalışılan birçok yeni yöntem mevcuttur. Bunlardan en sık kullanılanı mesane içine Botox uygulanmasıdır. Geçici bir çözüm olan bu yöntem özellikle ileri vakalarda önemli bir rahatlama sağlar. Ayrıca vücudun çeşitli yerlerinden sinir liflerini uyararak mesaneye giden sinirlerin düzenlenmesine dayanan uygulamalar da vardır. Tüm tedavilerin etkisiz kaldığı son noktada ise mesanenin tamamen alınması gündeme gelebilir.
En az sıkışma tipi idrar kaçırma kadar sık görülen stres tipi idrar kaçırmadan daha sonraki yazılarda bahsedeceğiz.
BAYANLARIN KORKULU RÜYASI
Düşünün, bir hastalığınız var. Öyle bir hastalık ki en yakınınıza bile bahsetmekten çekiniyorsunuz. Sizin hiç bir kabahatiniz yok ama doktora gitmek için iş yerinden ne yalan söyleyip izin alacağınızı kara kara düşünüyorsunuz. Hatta belki sıkıntınızı doktorla bile paylaşamayacak kadar utanç duyuyorsunuz. Kabahat işlemiş küçük bir çocuk gibi hissediyorsunuz. Altınız ıslanmış ama anne şefkati çocuklukta kalmış. Keşke uğraştığınız işi bırakıp hemen tuvalete koşsaydınız. Belki bugünki komşu ziyaretinde o kadar gülmeseydiniz de sonra keyfiniz kaçmasaydı.
İdrar kaçırma çok kabaca hastaların tarifi ve tedavideki farklılıklara dayanarak ikiye ayrılabilir. Bunlardan ilki hastaların aniden bastıran bir idrar hissi ile tuvalete yetişene dek başlarına gelen sıkışma tipi idrar kaçırma yani urge inkontinanstır. Bu durumdaki hastaların idrar torbaları biraz sinirli bir mizaca sahiptir. Öyle ki normal bir insanda idrar hissine bile neden olmayan az miktardaki idrarı dışarı atmak için deli gibi kasılır. İşinizi gücünüzü bırakıp koşturacak tuvalet ararsınız. Hatta gittiğiniz komşu ziyaretinde, iş görüşmesinde yakınlarda tuvalet olup olmadığını kontrol etmek alışkanlık haline gelir. Çantanızda fazladan pet taşımaya başlarsınız. Başta bu yeni alışkanlıklarla uyum sağlayabildiğiniz idrar kaçırma sizi eve hapsedecek kadar işleri ilerletebilir.
Urge inkontinans aslında yukarıda tarif etmeye çalıştığım ve her zaman idrar kaçırmaya neden olmadan sık sık ve az miktarlarda işeme, yanma gibi şikayetlerle karakterize Aşırı Aktif Mesane dediğimiz bir hastalığının bir parçasıdır. Esasında mesane kasının aşırı kasılması yani biraz sinirli ve gergin olmasının birçok nedeni olabilir. Örneğin idrar torbasında ya da idrar kanalının torbaya açılan kısmında taş bulunması yeni başlayan bir idrar kaçırmanın sebebi olabilir. Kadınların sık geçirdiği idrar torbası enfeksiyonu yani sistit gene idrar kaçırmanın bir başka sık sebebidir. Herhangi bir sebebe bağlanamayan urge inkontinans yani sıkışma tipi idrar kaçırma durumunda ise size mesanenizin biraz sinirli olduğunu söylüyoruz. Yani Aşırı Aktif Mesane dediğimiz bu durum esasında bir dışlama tanısıdır. Dolayısıyla doktorunuz diğer sebeplere dair bir araştırma yapmadan suçu idrar torbanıza atıyorsa dikkatli olun. Belki de mesanenizin canını sıkan birşeyler vardır.
Daha çok bayanların başına gelse de aslında sıkışma tipi idrar kaçırma erkeklerde de görülebilen bir durumdur. Mesela büyümüş bir prostat idrar yapmayı zorlaştırdığı gibi idrar kaçırmaya da neden olabilir. Bir yandan kaçıyor ama işemeye kalkınca da çıkmıyor. Kabus gibi. Peki sinirli mesanelere ne yapıyoruz. Öncelikle her hastalıkta olduğu gibi hasta için en az zarar potansiyeli olan, kolay uygulanan ve düşük maliyetli tedavileri tercih ediyoruz. Genellikle günde bir kez kullanılan ağızdan alınan antikolinerjik ilaçlar mesane kasını yatıştırarak etki gösterirler.
Hastalar bu ilaçlara bağlı olarak kabızlık, ağız kuruluğu, bulanık görme ve unutkanlık gibi problemler yaşayabilir. Fakat bu yan etkiler yeni geliştirilen antikolinerjik ilaçlarla giderek daha az görülüyor. Gene de hastalar bazen etkisiz olduğunu düşündüğünden bazen de yan etkilerin yarattığı rahatsızlıktan dolayı tedaviyi bırakabilir. Bu durumdan muzdarip hastalar “Hocam o ilacı kullandım, hiç faydası olmadı. Bunun bir tedavisi yok mu? Sürekli ilaç değiştiriyorsunuz.” gibi şikayetlerde bulunabilir. Hatta bir çok hasta kendisinin oyalandığını düşünür. Fakat bazı gerçekler iyi bilinmelidir. Size verilen tedavi onlarca yıldır yapılan yüzlerce araştırmanın sonucuna göre en az zararlı ve en etkili tedavidir. İlaç değiştirmek ise yine bilimsel olarak ispatlanmış bir yöntemdir. Sizin yapmanız gereken ilacı doktorunuzun tavsiye ettiği şekilde kullanmak ve sonuçlarının değerlendirmesini doktorunuza bırakmaktır.
Bütün bunlara rağmen şikayetlerinizde bir azalma sağlanamazsa diğer tedavi seçenekleri gözden geçirilir. Şu anda üzerinde çalışılan birçok yeni yöntem mevcuttur. Bunlardan en sık kullanılanı mesane içine Botox uygulanmasıdır. Geçici bir çözüm olan bu yöntem özellikle ileri vakalarda önemli bir rahatlama sağlar. Ayrıca vücudun çeşitli yerlerinden sinir liflerini uyararak mesaneye giden sinirlerin düzenlenmesine dayanan uygulamalar da vardır. Tüm tedavilerin etkisiz kaldığı son noktada ise mesanenin tamamen alınması gündeme gelebilir.
En az sıkışma tipi idrar kaçırma kadar sık görülen stres tipi idrar kaçırmadan daha sonraki yazılarda bahsedeceğiz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder